Verkleuringen in het zand laten door mensenhanden gemaakte greppels uit die periode zien. De IJzertijd ligt in Nederland tussen 800 en 15 voor Christus. Dat er toen al bewoning was op de oude strandwal waarop veel later de stad Haarlem zou verrijzen, was bekend. Maar de sporen daarvan zijn zeldzaam. ,,Het gaat om erg broos materiaal’’, vertelt stadsarcheologe Anja van Zalinge. ,,Zo’n verkleuring in het zand moet ook maar net als zodanig worden herkend.’’
Werkzaamheden op de Eksterlaan, waar momenteel gewerkt wordt aan leidingen en aan het riool, worden tegenwoordig dankzij moderne wetgeving archeologisch begeleid. Daardoor kunnen eventuele vondsten eerder veilig worden gesteld. Sporen uit de IJzer- en Bronstijd zijn eerder al gevonden in onder meer de Hekslootpolder. En vorig jaar november nog werden er ploegsporen, botmateriaal en aardewerk uit de IJzertijd gevonden op het Delftplein.
Het zijn allemaal snippers die iets vertellen over de aanwezigheid van agrarische activiteiten van meer dan tweeduizend jaar geleden.
,,Het zoeken is nog steeds naar de resten van een boerderij uit die tijd’’, zegt Van Zalinge. ,,Dat is een kwestie van geluk. De stukjes grond waar we in kunnen zoeken omdat ze vanwege werkzaamheden worden opengegraven, zijn uiteraard steeds maar klein.’’
Het opgegraven materiaal zal nog nader worden onderzocht. Dat de runderbotten die werden gevonden inderdaad van vóór de jaartelling stammen, valt op te maken uit de vindplaats. Ze lagen in een van de nog onverstoorde greppels die werden gelokaliseerd, zo’n vijftig tot zestig centimeter onder het wegdek zoals we dat nu kennen.
Behalve prehistorisch materiaal kwamen er op de Eksterlaan ook allerlei interessante zaken van jongere datum boven. Zo kwam een houten, zogeheten tonput aan de oppervlakte: een van een houten wijnton gemaakte put om water te putten. Uit de 16e en 17e eeuw zijn onder meer een leren schoenzool en paar musketkogels gevonden.
De werkzaamheden aan de Eksterlaan zijn nog niet voltooid. Als straks het volgende deel van het asfalt wordt verwijderd voor nieuwe werkzaamheden, ligt de hoop open nog meer stukjes verleden te vinden.
